Thoái Hóa Cột Sống: Cách nhận biết và điều trị hiệu quả

Thoái hóa cột sống là bệnh lý mạn tính, có tính tiến triển. Bệnh có thể gây đau, hạn chế vận động, và cuối cùng dẫn đến biến dạng cột sống. Nếu không phát hiện và chữa trị kịp thời sẽ gây ra nhiều di chứng nặng nề, ảnh hưởng đến sức khỏe và khả năng vận động.

Tìm hiểu về thoái hóa cột sống sẽ giúp mọi người có biện pháp phòng ngừa sớm và chữa trị bệnh hiệu quả.

Thoái Hóa Cột Sống Là Gì?

Bệnh thoái hóa cột sống lưng là bệnh lý mãn tính, gây ra bởi sự thoái hóa của đĩa đệm và các đốt sống làm cho lớp sụn khớp bị bào mòn dần khiến các đầu xương trực tiếp ma sát với nhau khi vận động dẫn đến triệu chứng viêm, sưng bao hoạt dịch khớp, khô khớp.

Thoái hóa cột sống là nguyên nhân trực tiếp gây ra các triệu chứng đau lưng, nhức mỏi, tê bì tay chân, hạn chế vận động do các dây thần kinh và mạch máu bị chèn ép.

Thoái hóa cột sống là tình trạng mà bất cứ ai cũng có nguy cơ bị mắc phải do yếu tố tuổi tác, tình trạng lão hóa trên cơ thể, chế độ ăn uống và sinh hoạt hàng ngày. Tuy nhiên, không phải tất cả các đốt sống đều có nguy cơ thoái hóa giống nhau. 

Theo các chuyên gia y tế, tùy theo vị trí của từng đốt sống, đặc điểm cấu tạo, mức độ chịu lực, các thói quen sinh hoạt, đặc trưng công việc mà vị trí đốt sống bị thoái hóa sẽ có sự khác nhau.

Phân Loại Bệnh Thoái Hóa Cột Sống

Căn cứ vào vị trí và tình trạng thoái hóa các đốt sống trên cột sống của cơ thể mà các chuyên gia y tế đã phân loại thoái hóa cột sống thành 2 dạng cơ bản là:

Thoái hóa cột sống thắt lưng 

Thoái hóa cột sống thắt lưng chiếm 31% các ca bệnh về thoái hóa xương khớp. Nguyên nhân được xác định là do thời gian và tuổi tác, khi sụn khớp và đĩa đệm thường xuyên phải chịu nhiều áp lực lớn trong thời gian dài dẫn đến phần sụn và xương dưới sụn bị tổn thương, giảm khả năng đàn hồi, xơ cứng dây chằng.

Khi bị thoái hóa cột sống thắt lưng, người bệnh sẽ có biểu hiện đau cứng vùng thắt lưng, co thắt cơ, giảm khả năng vận động, hạn chế sự phối hợp giữa tay và chân. Cảm giác đau tăng khi vận động và giảm khi nghỉ ngơi. Cơn đau có thể lan xuống hai chân, gây tê liệt hoặc mất thăng bằng khi di chuyển.

Thoái hóa cột sống thắt lưng hay còn gọi là thoái hóa cột sống m47 có thể xảy ra tại nhiều vị trí khác nhau nhưng có 2 vị trí bị ảnh hưởng nhiều nhất là thoái hóa đốt sống L5 S1 và thoái hóa cột sống thắt lưng L4 L5, bởi đây là hai vị trí thường xuyên chịu nhiều áp lực tải trọng của cơ thể. Đồng thời cũng là nơi có chức năng ổn định cột sống khi cơ thể di chuyển, hoạt động. Do vậy, theo thời gian, hai vị trí cột sống này nhanh bị lão hóa nhất.

Thoái hóa cột sống cổ

Bệnh thoái hóa cột sống cổ chiếm 14% trong tổng số các ca bệnh về thoái hóa. Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến thoái hóa cột sống cổ trong đó phổ biến nhất là do thoái hóa theo thời gian và tuổi tác, ít vận động, hoạt động sai tư thế (thường xuyên cúi đầu làm việc, kê gối cao khi ngủ…).

Khi bị thoái hóa cột sống cổ, người bệnh thường có triệu chứng biểu hiện đau nhức vùng cổ, đau cứng cổ khi ngủ dậy, cơ đau xuất hiện đột ngột.

Hình ảnh thoái hóa cột sống cổ cho thấy những tổn thương gây ra triệu chứng đau mỏi cổ vai gáy có thể lan xuống hai bên cánh tay gây đau mỏi và tê bì. Ngoài ra, khi bị thoái hóa cột sống cổ icd 10 người bệnh còn có biểu hiện đau nửa đầu, mất ngủ, hoa mắt chóng mặt.

Thoái Hóa Cột Sống Tập Thể Dục Như Thế Nào?

Tập thể dục đều đặn là cách rất quan trọng để chăm sóc để bảo vệ sức khỏe xương khớp. Đối với người bị thoái hóa cột sống, tập thể dục còn có khả năng hỗ trợ hiệu quả cho quá trình điều trị bệnh và góp phần ngăn chặn sự tiến triển nguy cơ thoái hóa.

Tuy nhiên, tập thể dục như thế nào cho an toàn và hiệu quả cũng là vấn đề người bệnh cần chú ý.

Thoái hóa cột sống có nên chạy bộ không? Để việc tập thể dục giúp mang lại hiệu quả cho sức khỏe và quá trình điều trị bệnh thì người bệnh nên lựa chọn các bài tập phù hợp với tình trạng sức khỏe của bản thân. Tuyệt đối không nên tập quá gắng sức hay áp dụng các động tác khó, như vậy không những không mang lại hiệu quả mà còn phản tác dụng, làm cho tình trạng thoái hóa cột sống trở nên nghiêm trọng hơn.

Dưới đây là một số bài tập luyện dành cho người bị thoái hóa cột sống, mọi người có thể tham khảo:

1/ Bài tập tư thế rắn hổ mang

Bước 1: Tư thế nằm sấp, chân duỗi thẳng, hai tay đặt song song phía trước ngực, lòng bàn tay úp xuống sàn.

Bước 2: Hít sâu vào, dùng lực từ tay nâng phần ngực và đầu lên cao, giữ nguyên nửa thân dưới áp sát mặt sàn.

Bước 3: Vươn phần ngực, cỏ và đầu về phía sau, giữ trong 5-7 giây.

Bước 4: Từ từ hạ về tư thế ban đầu và thở ra.

Bước 5: Lặp lại động tác 10-15 nhịp mỗi lần tập.

Đây là bài tập dễ thực hiện, có khả năng tác động lên vùng cột sống lưng giúp kéo giãn cột sống, tăng cường lưu thông máu hiệu quả.

Tham khảo thêm 10 bài tập thoái hóa cột sống nên tập hàng ngày 

2/ Bài tập tư thế em bé – Balasana

Bước 1: Ngồi quỳ gối xuống mặt sàn, phần mông ngồi lên gót chân, thả lỏng cơ thể.

Bước 2: Mở rộng phần đùi và đầu gối, gập người thẳng về phía trước, nhịp thở ổn định.

Bước 3: Đưa hai tay về phía sau dọc theo cột sống lưng, lòng bàn tay ngửa lên.

Bước 4: Thả lỏng phần vai, giữ nguyên tư thế trong thời gian lâu nhất có thể.

Bước 5: Hít thở đều và từ từ nâng cơ thể về vị trí ban đầu.

Thường xuyên áp dụng bài tập yoga thoái hóa cột sống có tác dụng cải thiện chức năng vùng lưng và cột sống, hỗ trợ tối đa cho việc giảm đau và ngăn chặn tình trạng thoái hóa cột sống thắt lưng. Đồng thời giúp thư giãn các khớp xương và kéo dài cột sống, tăng cường lưu thông máu và giảm căng thẳng hiệu quả.

Tham khảo thêm các bài tập chữa thoái hóa cột sống thắt lưng tại 5 Bài tập Yoga “thần thánh” giúp hết bệnh thoái hóa đốt sống lưng – phần 1 

Chế Độ Ăn Uống Dành Cho Người Bị Thoái Hóa Cột Sống 

Một chế độ ăn uống khoa học và hợp lý không chỉ mang lại lợi ích thiết thực đối với sức khỏe mà còn có khả năng hỗ trợ cho việc điều trị thoái hóa cột sống thắt lưng mang lại hiệu quả tốt hơn. Do đó, để nâng cao chất lượng sức khỏe xương khớp mọi người nên chú ý nhiều hơn đến chế độ ăn uống hàng ngày và có thể tham khảo một số thông tin sau:

1/ Thoái hóa cột sống nên ăn gì? 

Thoái hóa cột sống lưng nên ăn gì? Thực phẩm và dinh dưỡng cũng có vai trò quan trọng giúp hỗ trợ quá trình điều trị bệnh diễn ra nhanh chóng và hiệu quả hơn. Theo các chuyên gia y tế, người bệnh khi bị thoái hóa cột sống hay thoái hóa đốt sống cổ nên bổ sung một số thực phẩm sau giúp bệnh nhanh lành.

Cá béo: Cá hồi, cá tuyết, cá mòi, cá trích, cá cơm biển, cá thu…là nhóm thực phẩm giàu omega-3 và các loại axit béo có tác dụng chống viêm, khi đi vào cơ thể sẽ hoạt động bằng cách ức chế sự phát triển của phản ứng viêm tại vùng đốt sống bị thoái hóa. Do đó, người bệnh không nên bỏ qua nguồn thực phẩm dinh dưỡng này.

Nước xương hầm: Bên cạnh việc tìm hiểu thoái hoá cột sống nên uống gì thì người bệnh cũng không nên bỏ qua món ăn bổ dưỡng từ nước xương hầm (xương ống, sụn bò, sụn bê, lợn) chứa hàm lượng lớn glucosamine và chất chondroitin tham gia vào quá trình cấu tạo nên sụn khớp giữa các đốt sống giúp đảm bảo cho đốt sống vận động linh hoạt, giảm ma sát và đẩy lùi thoái hóa.

Các loại rau xanh và trái cây: Đây là nhóm thực phẩm cung cấp chất xơ, các loại vitamin và khoáng chất cần thiết cho cơ thể giúp ngăn chặn và đẩy lùi tình trạng thoái hóa cột sống thắt lưng hiệu quả.

Súp lơ, cà rốt, cải thìa, bắp cải, chuối tiêu, bưởi, cam, thanh long, dâu tây…là những thực phẩm giàu vitamin A, C, D và các khoáng chất như sắt, kali, magie, phốt pho có tác dụng chống oxy hóa, bảo vệ các tế bào xương, sụn ngăn chặn lão hóa, bảo vệ xương khớp cột sống vững chắc. Đồng thời giúp cơ thể tổng hợp thêm được nhiều canxi hơn để nuôi dưỡng cột sống, ngăn ngừa vôi hóa đốt sống, hỗ trợ điều trị thoái hóa cột sống thắt lưng hiệu quả.

Tham khảo thêm tại Thoái hóa cột sống nên ăn gì để hỗ trợ điều trị bệnh 

2/ Thoái hóa cột sống kiêng ăn gì?

Thoái hóa cột sống lưng không nên ăn gì? Bên cạnh những thực phẩm có lợi cho sức khỏe xương khớp thì mọi người cần chú ý tránh một số loại thức ăn, đồ uống không có lợi như:

– Thức ăn chứa nhiều dầu mỡ: Những người bị thoái hóa cột sống thắt lưng hay mắc bệnh xương khớp nói chung không nên ăn thực phẩm chiên xào chứa nhiều dầu mỡ vì sẽ làm cho tình trạng thoái hóa càng nghiêm trọng hơn.

– Thức ăn cay nóng: Hạt tiêu, ớt, gừng, sa tế là những tác nhân làm cho tình trạng thoái hóa cột sống thắt lưng chuyển biến xấu và gia tăng những cơn đau nhức khó chịu. Do đó, nếu không muốn tình trạng đau nhức xương khớp trở nên nghiêm trọng hơn thì mọi người nên hạn chế các loại thực phẩm này.

– Đồ ăn nhiều muối, đường fructozo, purin: Thịt lợn muối, thức ăn đóng hộp, thịt xông khói, gan động vật…nếu tiêu thụ quá nhiều vào cơ thể sẽ làm tăng nguy cơ biến chứng bệnh xương khớp.

– Các chất kích thích: Rượu, bia, thuốc lá, cà phê là nhóm chất kích thích không những gây tác động xấu đến bệnh xương khớp mà còn gây hại cho sức khỏe nên mọi người cần tránh xa.

Tham khảo thêm tại Thoái hóa cột sống nên ăn gì và kiêng gì? 

Thoái Hóa Cột Sống Uống Thuốc Gì?

Thoái hóa cột sống nên uống thuốc gì? Hiện nay trên thị trường có rất nhiều loại thuốc chữa thoái hóa cột sống thắt lưng, bao gồm cả thuốc Tây y, thuốc Đông y và các loại thực phẩm chức năng có tác hỗ trợ quá trình điều trị bệnh hiệu quả.

Tuy nhiên, để biết bản thân nên sử dụng loại thuốc nào cho phù hợp thì người bệnh nên tham khảo ý kiến của người có chuyên môn để được hỗ trợ và tư vấn đúng cách. 

Bên cạnh đó, trong quá trình sử dụng thuốc chữa thoái hóa cột sống thắt lưng, người bệnh nên theo dõi những biểu hiện của cơ thể xem triệu chứng bệnh có giảm không và có gặp những tác dụng phụ nào không để được điều chỉnh kịp thời.

Dưới đây là một số loại thuốc chữa thoái hóa cột sống thắt lưng phổ biến và thông dụng, người bệnh có thể tham khảo:

– Thuốc giảm đau: Acetaminophen (Paracetamol) có tác dụng giảm đau từ nhẹ đến trung bình trong thời gian ngắn.

– Thuốc giãn cơ: Myonal, Mydocalm…có tác dụng giãn cơ, giảm tình trạng co cứng, giúp người bệnh đi lại dễ dàng.

– Thuốc chống viêm không Steroid (NSAID) không kê đơn như Aspirin, Naproxen, Ibuprofen…có tác dụng chống viêm và giảm đau nhanh chóng.

– Tiêm Corticosteroid: Có tác dụng giảm viêm và giảm đau do thoái hóa cột sống thắt lưng nhờ khả năng ức chế hệ thống miễn dịch. Corticosteroid được chỉ định sử dụng trong trường hợp người bệnh bị đau nặng và không đáp ứng các loại thuốc điều trị trên đây.

Đa số các loại thuốc Tây y điều trị thoái hóa cột sống đều có tác dụng giảm đau nhanh, giảm sưng viêm hiệu quả. Tuy nhiên, thuốc Tây y cũng gây ra nhiều tác dụng phụ ảnh hưởng đến sức  khỏe như viêm loét dạ dày, xuất huyết tiêu hóa, suy giảm chức năng gan – thận, làm tăng huyết áp, hạ đường huyết, buồn nôn, mệt mỏi…

Bệnh Thoái Hóa Cột Sống Lưng Có Nguy Hiểm Không?

Bệnh thoái hóa cột sống tuy không nguy hiểm đến tính mạng của người bệnh nhưng những biến chứng do bệnh gây ra có thể ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe, khả năng vận động và lao động. Cụ thể là:

Gây biến dạng cột sống: Các cơn đau nhức âm ỉ và dai dẳng do thoái hóa cột sống khiến người bệnh không thể vận động, di chuyển hay làm việc bình thường mà phải lựa chọn tư thế nghiêng hoặc cúi về bên ít đau hơn. Điều này, về lâu dài sẽ làm cho cột sống lưng bị cong, vẹo sang một bên, gây biến dạng cột sống.

Chèn ép rễ thần kinh: Tình trạng thoái hóa cột sống khiến các dây thần kinh bị chèn ép gây ra những cơn đau lan tỏa từ vùng cột sống lưng sang hai bên hông và tứ chi. Nếu để lâu kéo dài sẽ làm tăng nguy cơ bại liệt.

Gây thoát vị đĩa đệm: Thoái hóa cột sống làm cho các đốt sống và đĩa đệm bị bào mòn. Lớp nhân nhầy giữa các đốt sống giảm khả năng tiết dịch, làm mất đi tính đàn hồi. Điều này dẫn đến tình trạng xơ cứng, thoái hóa cột sống đĩa đệm thắt lưng và dễ bị thoát vị ra khỏi vị trí bình thường khi người bệnh vận động hoặc mang vác nặng.

Gây đau thần kinh tọa: Tình trạng thoái hóa cột sống lâu ngày sẽ chèn ép lên dây thần kinh tọa. Từ đó, gây đau nhức và tê buốt lan xuống vùng mông, bắp chân, cổ chân và bàn chân, những nơi dây thần kinh tọa đi qua nên còn được gọi là thoái hóa cột sống đau thần kinh tọa.

Hình thành gai xương: Khi tình trạng thoái hóa cột sống diễn ra, cơ thể sẽ có phản ứng tự chữa lành để bù đắp phần bị thoái hóa. Lâu dần sẽ dẫn đến sự hình thành của gai xương bên cạnh cột sống. Các mỏm gai này phát triển lớn dần, đâm vào các mô mềm xung quanh cột sống khiến người bệnh luôn cảm thấy đau nhức và tê buốt vô cùng khó chịu.

Chèn ép tủy sống: Đây là biến chứng nặng và nghiêm trọng nhất do thoái hóa cột sống thắt lưng gây ra, nếu không chữa trị kịp thời, người bệnh có thể đối mặt với nguy cơ bị tàn phế suốt đời.

Như vậy, bệnh thoái hóa cột sống có nguy hiểm không chắc hẳn mọi người đã biết. Dù là thoái hóa cột sống ở người già hay thoái hóa cột sống ở người trẻ tuổi cũng đều gây ra rất nhiều hệ lụy cho sức khỏe của người bệnh. Do đó, để hạn chế thấp nhất những biến chứng do thoái hóa cột sống thắt lưng gây ra, người bệnh nên tiến hành chữa trị bệnh càng sớm càng tốt.

Tham khảo thêm: Thoái hóa cột sống 

Thoái Hóa Cột Sống Có Chữa Được Không?

Thoái hóa cột sống thắt lưng có chữa khỏi được không là vấn đề hầu hết mỗi người bệnh ai cũng quan tâm và lo lắng. Tuy nhiên, điều này còn liên quan đến rất nhiều yếu tố như tình trạng thoái hóa cột sống thắt lưng của từng người, phương pháp chữa bệnh, loại thuốc sử dụng, chế độ chăm sóc – luyện tập và bổ sung dinh dưỡng, cũng như sự kiên trì của người bệnh.

Trên đây là những thông tin chia sẻ về tình trạng thoái hóa cột sống mà bạn quan tâm. Hy vọng bài viết sẽ mang đến cho bạn những kiến thức bổ ích để có biện pháp phòng ngừa thoái hóa xương khớp và chữa trị bệnh hiệu quả, bảo vệ tốt sức khỏe của bản thân.